Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 65
Dân bị ép tận cùng dầu mỡ
Khô xác ve nức nở đọa đày
Mưa dầm nắng dãi lắt lay
Tan đàn sẻ nghé đắng cay nỗi niềm
Giặc Khiết Đan gọng kiềm xích sắt
Sưu thuế cao xiết chặt đôi vai
Bầy đàn xu nịnh lâu đài
Tai ương reo rắt trong ngoài lấn chen
Gió đồng nội bao phen cỏ lác
Vong quốc nô ngơ ngác đất trời
Ngựa xe đao kiếm muôn nơi
Đất đai giành giật tả tơi xác người
Khí hôn quân chơi vơi quang nhạc
Sấm mùa đông hạ lạc tuyết bay
Năm giềng ba mối heo may
Sống thừa Y Phó loay hoay cuốc bờ
Ta là kẻ bơ vơ xứ sở
Phải cúi đầu tôi tớ người ta
Còn đâu lãnh thổ sơn hà
Vợ con thất lạc cửa nhà nát tan
Chịu cơ cầu bần hàn sớm tối
Cứu dân nghèo lặn lội đó đây
Mặn mòi như bát nước đầy
Nỗi lòng ai oán canh chầy thở than
Phận lương y chứa chan tình nghĩa
Dân tộc mình thấm thía tử sinh
Trí quân hai chữ điêu linh
Trạch dân đau đớn thân hình dở dang
Suốt năm canh mơ màng thổn thức
Giọt lệ rơi nao nức sóng dồi
Tự do đôi cánh bồi
hồi
Lồng son cũi sắt phận tôi chúa người
Thà đui mù thảnh thơi cất bước
Dù kẻ thù bạo ngược nhiễu nhương
Còn đâu trật tự kỷ cương
Bàng môn tả đạo bất lương hoành hành
Chẳng thấy cảnh dân lành tang tóc
Giặc xâm lăng cướp bóc thẳng tay
Thái y nô bộc hàng ngày
Tham chi chức ấy đọa đày não thân
Quyết giữ trọn tinh thần thể xác
Sống làm chi nhận giặc làm cha
Bán hồn cho quỷ ác ma
Mù lòa trọn nghĩa ông cha đạo nhà
Danh tiếng giữ thiên hà sông núi
Chẳng hổ lòng luồn cúi ngoại xâm
Cha con cốt nhục tình thâm
Còn hơn sáng mắt nhẫn tâm lạc loài
Sáng đôi mắt tham tài đắm sắc
Thói a dua ngơ ngác hàng thần
Quan nha cầu cạnh hại dân
Vào ra luồn cúi Nữ Chân cáo chồn
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
9.5.2020 Lu Hà
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 66
Lũ ươn hèn luồn trôn cẩu tặc
Sống làm chi reo rắc thị phi
Bon chen nhân nghĩa bỏ đi
Thảo ngay chẳng biết tôn ti khinh thường
Trái thiên luân bất lương vô đạo
Bầy hắc nô điên đảo thế nhân
Ta đây giữ trọn tinh thần
Thà cùng tạo hóa phong trần hư vô
Gọi Đạo Dẫn dặn dò sau trước
Nối nghiệp thày cốt được lòng dân
Anh em non nước xa gần
Lương y từ mẫu cứu nhân độ người
Phận ta già thảnh thơi ngày tháng
Chẳng bận lòng cay đắng xót xa
Lánh xa thế tục quan hà
Lần hồi sớm tối bóng tà tịch dương
Ngư, Tiều hỏi Thanh Phong Minh Nguyệt
Rằng hai ông chẳng biết làm sao
Khoanh tay giọt lệ ứa trào
Ý thày đã quyết nghẹn ngào triết nhân
Thày chẳng những bảo thân giữ đạo
Lại khen người chu đáo vẹn toàn
Y lời thánh đức hiền nhân
Nước an kẻ trí, loạn thần giả ngu
Xưa cũng lắm đui mù câm điếc
Gỉa ốm đau chẳng tiếc thân mình
Lánh xa bổng lộc triều đình
Hôn quân vô đạo dân tình lầm than
Nay phải buổi gian nan xã tắc
Hoa mão di lầm lạc phai mầu
Nắng mưa cây cỏ dãi dầu
Xuân Thu giữ phép mái đầu bạc phơ
Sống chẳng để nhuốc nhơ tiên tổ
Chớ coi thường ngồi đó đui rồi
Hôn quân đạo tặc mấy hồi
Trời con hơi chính gửi đôi mắt thầy
Đợi thúc quý tan mây quang đãng
Sông sẽ trong biển lặng bao la
Mắt thày tức khắc sáng ra
Thanh Phong Minh Nguyệt thiết tha tặng người
Thuở tinh chiên cảnh đời tao loạn
Truyện trăm nhà đại nạn tha phương
Mấy ai trọn dấu thư hương
Tròng đôi mắt thịt tấm gương đạo nhà
Tần đế nhường danh gia họ Lỗ
Hán vương đâu biết rõ thầy Trương
Thôi đành ẩn dật tìm đường
Kiền khôn một túi bốn phương cậy nhờ
Thấy hai lão làm thơ đường luật
Tỏ lòng thành chân thật xiết bao
Nhân Sư đáng bậc nho hào
Ngư Tiều ngưỡng mộ dạt dào mưa sa
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
10.5.2020 Lu Hà
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 67
Rung hạt lệ xót xa cây cỏ
Trời đất sầu kim cổ khóc than
Kính thày Sư Miện đằng vân
Chiếu, thềm chớp giật thánh nhân cảm lòng
Sách Bân phong Chu công chỉ bảo
Dạy kẻ mù theo đạo Thành vương
Xôn xao đệ tử bốn phương
Trăm vua công dụng vào đường Nhạc sư
Bởi “đạo tâm” chân như hai chữ
Thầy đui mù lặng giữ lỗi chi
Thánh hiền nể trọng kiêng vì
Mặc bầy ngu xuẩn khinh khi chê cười
Tiều muốn đến tận nơi thăm hỏi
Việc trăm năm làn khói âm hao
Việc đời oan ức mãi sao?
Nuôi mầm hy vọng nghẹn ngào cơ duyên
Chuyện nước nhà căn nguyên nguồn gốc
Nỗi niềm đau tang tóc triền miên
Chẳng hay chính sự U, Yên
Hai ông thấu hiểu thần tiên ý trời
Bất khả lậu hỏi người đâu dễ
Máy thiên cơ chẳng để lộ ra
Hai thày đã chỉ dạy ta
Một bài thơ sấm thiết tha năm vần:
“Năm quý đua cờ pháo ngựa qua
Hai vua một gánh gửi vai bà
Trời nam có thẻ cây sơn cắm
Đất bắc còn vàng cốt đính pha
Con thú một sừng binh mới gặp
Cái người một mắt đá chưa ra
Bao giờ nhật nguyệt vầy gương sáng
Bốn biển âu ca hợp một nhà”
Đạo Dẫn đọc sâu xa ý nghĩa
Giải từng câu thấm thía lẽ trời
Thịnh suy phần cũng do người
Đến đâu biết vậy sự đời hỏi chi?
Ngư vái tạ thầm thì tai bạn
Hai chúng ta nông cạn nghĩ suy
Đợi thầy trở lại Đan Kỳ
Thiên thai chốn ấy vân vy khó tìm
Cũng biết vậy cánh chim sơn cước
Nước mênh mông thần dược lâm y
Thác cao suối chảy ầm ỳ
Thâm sâu cùng cốc tà huy cuối trời
Đạo Dẫn mới mỉm cười kín đáo
Thầy trao tay chỉ bảo hai thiên
Một pho Tiêu bản luận biên
Hai là Tạp trị phú truyền cho ta
Thày còn viết lời ca để lại
Cả hai ngươi lo ngại làm chi
Gắng công đạo hạnh tu trì
Tinh thông y thuật việc gì chẳng nên.
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
11.5.2020 Lu Hà
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 68
Thuốc đặc trị dĩ nhiên ngọn gốc
Thân bệnh bàn âm thuộc ngọn dương
Gốc âm năm tạng lẽ thường
Còn dương sáu phủ khí đương mịt mờ
Gốc mắc trước xác xơ phần ngọn
Trị ngọn thì tà loạn bệnh tăng
Thuốc hay ngấm gốc sẵn sàng
Sợ chi biến chứng bệnh càng đẩy lui
Nghề thày thuốc cũng vui lắm chứ
Mở vòng tay chan chứa nhân sinh
Rộng đường thông hiểu nội kinh
Chẳng nên chấp nhất u minh hiếu kỳ
Đừng hấp tấp cầu y bất đạt
Thuốc năm mùi chứa chất âm dương
Rõ ràng lỗi thứ lập phương
Ví như viên tướng chiến trường dụng binh
Không kỷ luật trao mình cho giặc
Từ ngày xưa lầm lạc lỗi chi
Còn đâu nam tử tu mi
Y Lâm một một lũ „bất khi“ cũng đành
Học rồi phải có hành mới được
Lệnh tôn nghiêm sau trước sắt đanh
Khí thời chẳng trọn mong manh
Lừng khừng nhút nhát thanh danh sói mòn
Thánh y dạy vuông tròn là chỗ
Biết bao điều chăng chớ có không?
Xem ra đọc sách buông tuồng
Chữ y chữ ý chẳng đồng thuận nhau
Luôn bình trắc trước sau lẫn lộn
Ý tưởng y hỗn độn chấp phương
Gốc tìm lối ấy dọn đường
Giảm, gia, khử, thủ kinh tường trở ra
Hợp, xuyên, trích tùy ta vận dụng
Đạo Dẫn khuyên trị đúng bệnh tình
Ơn dày trông cậy chúng sinh
Đan Khê cùng đến đệ trình Sư tôn
Lễ từ quy Nhập Môn nơi đó
Lạy thầy ta hai họ Mộng, Đào
Tiều phu ngày tháng hư hao
Vợ mong nhà cửa nôn nao cõi lòng
Bởi nghiệp y chưa thông mọi lẽ
Phải trở về rành rẽ mới xong
Ngày dài tháng rộng thong dong
Tới sau thong thả phục tòng sư huynh
Đường Nhập Môn hậu sinh khả úy
Nhớ ơn thầy tận tụy trung thành
Trước sau mong được an lành
Theo nhau cũ mới thanh danh sáng ngời
Không có thầy ta thời học bạn
Tài đức cao rào cản bước đâu
Sách y lắm chỗ thâm sâu
Tinh thông kỹ nghệ dãi dầu công phu.
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
12.5.2020 Lu Hà
Y Đức Hai Họ Mộng Bào
cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 69
Rừng văn biển học mù sương phủ
Đấng tài hoa chẳng phụ tấm lòng
Chân nhân luyện hạt gieo trồng
Tuy ngồi một chỗ hanh thông đất trời
Nho, y, lý, đạo đời chăng chớ
Toán, bốc càng rạng rỡ Thái san
Thầy xem khí tượng thiên văn
Lời ngay cặn kẽ chứa chan mấy hồi
Hàng chục pho trau dồi kiến thức
Sách Đan Khê y học vẹn tuyền
Có câu “y bát chân truyền“
Anh em kết nghĩa đào viên kém gì?
Lời thầy dạy khắc ghi lòng dạ
Ngư, tiều đành từ dã ra về
Nhập Môn đưa khỏi Liễu Khê
Tình huynh nghĩa đệ dãi dề chia ly
Thác nước chảy ầm ỳ vội vã
Nắng ban mai vách đá bồn chồn
Ngư, Tiều quẩy gánh đi luôn
Ngoảnh đi than thở lệ tuôn đôi dòng
Búa rìu mục long đong ngày tháng
Tấm lưới sờn cay đắng xót xa
Quan san muôn dặm sơn hà
Non xanh nước biếc bao la đất trời
Nào ai hay nửa đời đổi bước
Bỏ rừng xanh sông nước theo nghề
Y khoa nay đã nguyện thề
Cứu nhân độ thế đồng quê thị thành
Bậc đại phu xứng danh nho sĩ
Trọn hai trăng kiên nghị dẻo dai
Ngày thương tháng nhớ u hoài
Xa nhà nặng gánh đôi vai nhọc nhằn
Biết bao nhiêu gian nan vất vả
Đặng gắng mình mài đá thành kim
Tiểu nhi khỏi mất công tìm
Lương y từ thiện trái tim mẹ hiền
Ngày mai nhé dời thuyền ngư phủ
Gánh hành trang đầy đủ kim châm
Xọt đeo hái thuốc âm thầm
Quẳng dìu xó bếp thành tâm cứu người
Cả hai ngã nói cười rôm rả
Nửa ngày đi bóng ngả quang âm
Mừng thay ra khỏi Y lâm
Bỗng đâu chớp giật ầm ầm sấm vang
Mây đen tới vội vàng tìm chỗ
Gió mưa phun đây đó rậm rì
Nát nhàu cây cỏ đường đi
Vắng tanh dấu thỏ chim di lạc đàn
Nhìn ngơ ngác ngút ngàn sơn cước
Vái lâm quân chỉ bước chân đi
Thấy ngay hang đá tức thì
Dây leo chằng chịt đầm đìa hạt mưa.
*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp
12.5.2020 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét