Tâm Tình Cảm Hứng Cùng Mai Hoài Thu Từ Bài Thơ “ Vô Vọng “

Tôi tiện tay mở băng clip nghe bài thơ “Vô Vọng“ của Mai Hoài Thu được nghệ sĩ Hoàng Đức Tâm diễn ngâm theo điệu hát xẩm Bắc bộ. Theo tôi hát xẩm là của những người mù hành khất ăn xin ngày xưa trên các nẻo đường suốt từ Bắc vào Nam. Tôi không ngờ cái điệu xẩm này lại buồn thảm não nuột hay như vậy? Tôi chỉ nghe thôi chứ chưa kịp tìm đọc nội dung bài thơ này mà lòng tôi đã nôn nao xúc động, tôi chưa muốn tìm lại trong máy tính là tôi đã từng cảm tác từ bài thơ này chưa? Tôi vừa nghe vừa phóng bút cảm tác luôn một bài thơ để tặng nữ thi sĩ Mai Hoài Thu:

Nuối Thương Một Thuở

viết tặng Mai Hoài Thu sau khi nghe bài hát: Vô Vọng

Tình vô vọng khóe sầu mi thấm

Giọt châu sa ướt đẫm người ơi!

Uống đi giọt lệ tuôn rơi

Hòa trong chén rượu xa xôi phong trần

Hồn thổn thức gian nan tủi hận

Đóa phù dung lận đận phương nao

Xót xa định mệnh nghẹn ngào

Trùng dương gào thét má đào tơ vương

Em nơi đó pháo hồng hoan lộ

Để lòng anh nức nở cô đơn

Quê hương biển rộng sóng cồn

Rừng chè đồi cọ núi non xa vời

Nghe khúc nhạc tả tơi cánh bướm

Hoa lụi tàn hồn đượm hơi sương

Bồng bềnh dưới ánh trăng suông

Ngàn sao biền biệt thê lương bão bùng

Bao ước mộng quay lưng gió bụi

Cánh nhạn bay lủi thủi trong mây

Chập chờn mang nỗi chua cay

Nuối thương một thuở vơi đầy chứa chan

7.4.2014 Lu Hà

Con người ta được sinh ra trong thế gian này luôn khao khát một tình yêu hoàn hảo trọn vẹn, không ai muốn yêu ai vì một điều kiện nào cả như ngày xưa là tình yêu của các chàng hoàng tử, các nàng công chúa nước này nước nọ vì mục đích chính trị của vua cha hay quyền lợi quốc gia. Biết bao thảm cảnh não nuột lòng người từ Huyền Trân Công Chúa, Tây Thi, Chiêu Quân v. v... vì chuyện ép duyên xếp đặt của cha mẹ hay vua chúa. Người bình thường họ cũng muốn yêu nhau thành thật tự nguyện từ hai phía, nhưng dù có thành thật chân thành mà vẫn chẳng có nhau do hoàn cảnh thời thế đưa đẩy ta gọi là tình yêu vô vọng, không nói là mất hy vọng và tuyệt vọng.

Để bày tỏ nỗi niềm cay đắng này Mai Hoài Thu đã viết ra bài thơ " Vô Vọng ".

Bài thơ như một đoạn phúc âm cầu xin Đức Chúa Trời được Hoàng Đức Tâm diễn ngâm nghe sầu thảm lắm. Tiếng hát như như lời cầu xin của một chàng xẩm mù lòa  không tìm ra ánh sáng và lạc vào một cõi âm u không lối thoát.

Lạy Chúa! con đang ở trong một tình huống vô vọng, tận cùng. Xin hãy tha thứ cho tội lỗi của con và đem lại niềm hi vọng thực thụ vào đời sống con, Ngài hãy chỉ đường dẫn lối cho trái tim con thoát khỏi sự đau khổ thất vọng bi ai.

"Tôi gọi em như rừng thu gọi lá

Lòng thiết tha như mây gió gọi trăng "

Chao ôi tiếng gọi của ái tình sao mà ai oán, oan trái thế này. Em đang vui sướng trong hạnh phúc nhung luạ, em đang ở một phương trời xa xăm nào đó. Em có nghe thấy tiếng vọng từ hang đá thung lũng tình yêu không?

Không, không hề có tiếng đáp trả lại chỉ có là lá rụng trăng suông, rồi tiếng côn trùng rên rỉ mà thôi. Chúa ơi! Hãy cứu lấy tâm hồn cô đơn ghẻ lạnh của con.

Thật vậy, Hoàng Đức Tâm diễn ngâm theo điệu xẩm quá tuyệt diệu. Tại sao tuổi trẻ Việt Nam lại không thích những làn điệu chan chứa tình người, tình dân tộc, tình cha mẹ ông bà, làng xóm thân yêu nhỉ? Hát ngâm theo điệu này quả là một nghệ thuật dân gian siêu đẳng độc đáo vô cùng, cho tới cả giàn nhạc cung đình hoàng cung Huế cổ kính xa xưa cũng tuyệt vời lắm.

Tuổi trẻ cứ sa đà mãi với xì ke thuốc lắc nhảy nhót gào thét điên loạn dở khùng dở dại tự ôm C ... bóp C... mình như anh chàng da đen gì đó ở Mỹ mà mặt lại trắng lột nham nhở như con chuột bạch nhìn ghê ghê rờn rợn thế nào ấy và một anh chàng Bi ở Nam Hàn ẻo lả như cục bột, lại còn thè lưỡi liếm ghế, hôn hít xuýt xoa cả cái chỗ ngồi của anh ta như các cô thiếu nữ cháu ngoan bác Hồ ở Hà Nội thì thật là vô sỉ vô trí, vô giác, thiểu năng bệnh hoạn quá sức chịu đựng, sức tưởng tưởng của một con người đúng nghĩa.

Nói thật lòng đấy: Tôi Lu Hà mà chẳng may gặp ai giống như anh chàng Michael Jackson có lẽ sởn cả gai ốc, hồn vía lên mây cả cứ tưởng như mình bị thần chết vác lưỡi hái đến đòi mạng sống của mình. Trông anh chàng này giống ma qủy hơn là giống người, không phải là chê anh ta xấu trai đâu, sự thật là như vậy mà. Toàn thân thì đen trùi trũi mặt thì trắng lợt lạt, mũi thì hin, mắt toét lại luôn đeo khẩu trang vì sợ vi trùng cảm cúm. Hát hò thì nhắng nhít nhảy choi choi như ông Bật Mã Ôn, gào thét điên loạn chả ra sao cả. Tôi lại thấy rợn rợn tởm lợm cho cả các cô thiếu nữ  nào đó gan thật, dũng cảm thật,  dám thè lưỡi liếm ghế ngồi hay ngửi hơi rắm của những anh chàng Bi hay Michael này.

Không thể có thứ tự do a dua ngu xuẩn tự hạ cấp, tự hạ giá nhân phẩm lòng tự trọng của mình như vậy. Các bậc cha mẹ nên khuyên răn dạy bảo con cháu đừng lấn sâu vào cái vũng lầy sùng bái cá nhân theo kiểu Hồ Chí Minh nữa. Dân tộc giống nòi thanh niên nước khác, họ có thể ngưỡng mộ, hâm mộ anh chàng đen chàng vàng ở Mỹ ở tận Hàn Quốc thì không nguy hiểm vì nước họ có tự do dân chủ và pháp luật họ còn bảo vệ nhân phẩm. Chứ ở Việt Nam mà sùng bái thần tượng quả là một thảm hoạ suy vong chưa nói là bị diệt chủng hoàn toàn. Vì Việt Nam sống theo luật rừng và không có tự do dân chủ thực sự.

Có lẽ trái tim loài người đã dần dần trở nên hoang dã hay trở thành máy móc công nghiệp hết cả sao? Một thảm họa cho nền văn minh công nghiệp. Không phải tôi đứng tuổi rồi, nên không biết thưởng thức nền tân nhạc theo lối công nghiệp chạy theo tốc độ, năng xuất, hưởng vội, sống vội ngày nay lan tràn khắp thế giới, nhạc nhảy, nhạc gào, nhạc thét, nhạc cuồng đâu mà viết ra những ý kiến không hợp thời khó nghe. Thật ra cũng có những bài nhạc tình nghe cũng rất chan chứa sầu rơi lã chã làm cho trái tim mềm lại mà biết yêu thương trân trọng lẫn nhau. Nhạc tình xuất phát từ tấm lòng thi sĩ nhạc sĩ thì sống muôn đời bất hủ, dù cho bất cứ triều đại nền chính trị nào. Còn nhạc tuyên huấn theo kiểu Trịnh Công sơn cho tới Phạm Duy một trăm năm sau người ta sẽ ném vào sọt rác.

Tuy rằng thời điểm này người ta bảo các ông ấy có tài nhưng theo tôi tâm hồn các ông ấy không trong sạch, người thì viết nhạc vì mục đích chính trị, người thì loạn luân tiền hậu bất nhất có mấy bài hát sửa đi sửa lại cho kịp thời vụ thời thế chế độ. Nhưng thỉnh thoảng tôi có nghe nhạc có thấy còn mấy ai hát nhạc Phạm Duy đâu? Trịnh công Sơn thì ngỏm củ tỏi từ lâu rồi, dù có bới dưới mồ lên ngửi lại cũng chẳng vui gì , nhiều người la lối khinh miệt riễu cợt là nhạc đám ma cò mồi nhạc việt gian tuyên truyền phản chiến, cố gào lên hát mà lòng ca sĩ lại run lên bần bật chỉ sợ cà chua trứng thối họ ném vào mặt và còn bị tẩy chay nữa thì có nước cạp đất mà gặm. Tất nhiên Phạm Duy có viết về tình yêu là những nhạc phẩm có giá trị, nhưng một trăm năm sau có lẽ cũng bị ném vào sọt rác hết vì sẽ còn nhiều người có tâm hồn ngay thẳng hơn viết về tình yêu hay hơn Phạm Duy nhiều.

Con người ngày càng thông minh hơn trí tuệ tâm hồn trái tim họ đòi hỏi những giá trị cao hơn cả về nghệ thuật và ý nghĩa nội dung, họ sẽ bớt đi hình thức. Các cô ca sĩ xinh đẹp có hát những bài vớ vẩn được mọi người vỗ tay nhiệt liệt không phải vì bài hát đó hay ý nghĩa sâu xa gì mà chính bởi tấm thân ngồn ngộn, mông me đùi vế, rồi cũng phải già nua tàn héo đi . Hỏi thật đời Phạm Duy đã yêu ai thật lòng và đàng hoàng chưa ? Đã là nhạc sĩ hay thi sĩ chính danh cuộc đời họ thường trầm luân khổ lắm và họ sáng tác từ cõi lòng mình chứ không phải vì thị hiếu khán giả để câu tiền. Tất cả thơ nhạc từ tâm hồn yêu thương ngay thẳng sẽ có sức sống ngàn thu dù cho trái đất này sẽ nổ tung và loài người chúng ta phải di tản tới hành tinh khác.

Có lẽ nhờ có mấy cá đĩa CD của Mai Hoài Thu làm cho tâm hồn Việt Nam luôn sống dậy cùng với non sông đất nước. Mai Hoài Thu cũng là một phần nguyên nhân cho cảm hứng sáng tác của tôi đó, chính thơ Mai Hoài Thu đã được người ta hát hay ngâm bằng tiếng Việt Nam quả là một món quà tặng vô giá cho tâm hồn thi sĩ của tôi.


Tôi cũng muốn nhắn nhủ đôi lời với Mai Hoài Thu: Tình vô vọng khóe sầu mi thấm, giọt châu sa ướt đẫm người ơi như mắt em buồn thăm thẳm mưa giăng , như sóng trùng dương gào trên biển vắng. Ồ lạ chửa tôi là Thu hay chính Thu là tôi đây? Trang Sinh hóa bướm hay bướm là Trang Sinh. Giấc mộng ly tao vô vọng mấy ai hiểu được lòng nhau. Giống như tâm trạng của Lu Hà trong bài thơ: Lời Hẹn Chờ

"...Tuổi đã cao rồi vẫn thở than

Thương cho phận bạc cái hồng nhan

Thuyền quyên quân tử vòng duyên số

Trời chẳng cho nhau được ở gần

Em đã sinh ra để tặng anh

Mà sao trời nỡ cắt duyên lành

Phải chăng oan trái do tiền định

Trong cõi người xưa nợ vướng thành

Xét laị duyên xưa trời chẳng nỡ

Mà anh nhỡ bến chuyến đò ngang

Đường xa lưu luyến màu sương gió

Tình nghĩa đôi ta có mặng nồng... "


Em vẫn đó mà hồn ta cô quạnh, mỗi đêm về trời lành lạnh buồn tênh. Hồn thổn thức gian nan tủi hận, đóa phù dung lận đận phương nao…. Còn có nỗi đau nào hơn thế nữa? Sự đạu khổ cần được giải cứu. Nếu không giải cứu thì cứ khổ hạnh triền miên cho suốt cả cuộc đời. Rượu nồng say chẳng làm ta ấm lại, khúc nhạc sầu, tình đâu dễ nhạt phai . Bởi cớ sao? Bởi vì: Em nơi đó pháo hồng hoan lộ, để lòng anh nức nở cô đơn. Nỗi cô đơn của kẻ thất tình như chiến tướng giũa trận tiền một người một ngựa chẳng biết đi đâu, thả lỏng dây cương trong khu rừng hoang vắng âm u hay trên biển cát sa mạc vậy. Một kẻ khao khát được yêu như khát nước, trong khi đó thì cảm thấy mình bị cuộc đời ruồng bỏ phụ bạc lãng quên:

"...Bao ước mộng quay lưng gió bụi

Cánh nhạn bay lủi thủi trong mây

Chập chờn mang nỗi chua cay

Nuối thương một thuở vơi đầy chứa chan ..."

Còn người tình thì an ủi từ xa xôi :

" Hãy uống đi! Mỗi khi lòng thấy thiếu...

Ta, bốn mùa dâu bể vọng cố nhân!

Ngày xa em, ta rũ áo phong trần

Bao khao khát quay lưng vào gió bụi..."

Hỏi rằng ai quay lưng lại với ai đây? Em hay là anh hay là thời cuộc hay đổ cho định mệnh trớ trêu?

Trích lại nguyên tác thơ của Mai Hoài Thu:

Vô Vọng

Ta gọi em như rừng Thu gọi lá,

Lòng thiết tha như mây gió gọi trăng,

Như mắt em buồn thăm thẳm mưa giăng,

Như sóng trùng dương gào trên biển vắng…

Em vẫn đó mà hồn ta cô quạnh,

Mỗi đêm về trời lành lạnh buồn tênh,

Cánh cửa cô đơn, lòng vẫn khép hờ,

Trong hơi thở, hồn nghẹn ngào thương nhớ…

Rượu nồng say chẳng làm ta ấm lại,

Khúc nhạc sầu, tình đâu dễ nhạt phai,

Tiếng sáo dập dìu giữa cõi thiên thai,

Thơ ta đó! Ôi cung đàn muôn điệu!

Hãy uống đi! Mỗi khi lòng thấy thiếu…

Ta, bốn mùa dâu bể vọng cố nhân!

Ngày xa em, ta rũ áo phong trần,

Bao khao khát, quay lưng vào gió bụi…

Thế là hết, một cuộc đời tàn lụi,

Cũng vì yêu, đành lỡ hẹn núi sông,

Ngày em vu quy, pháo đỏ, rượu hồng,

Ta cánh hạc mỏi mòn trong vô vọng…

San Jose, tháng 06/17/2012 Mai Hoài Thu

Không chỉ là vô vọng mà Mai Hoài Thu còn làm bài thơ nói về nỗi khát vọng. Tôi cũng cảm tác thành khắc khoải đợi chờ. Tôi chưa có lời bình về bài thơ “Khát Vọng“ của Mai Hoài Thu, xin chờ vào dịp khác vậy.

Khắc Khoải Đợi Chờ

Đêm thu đợi cạn chén sầu

Hồn về chia sẻ cho nhau nỗi buồn

Hãy cùng ta giải nguồn cơn

Thôi đừng oán hận căm hờn làm chi

Gần thêm ân ái mê si

Thiên đường huyền ảo ly kỳ tàn canh

Một thời ong bướm yến anh

Xôn xao trỗi dậy bên cành phù dung

Xua tan khổ lụy trập trùng

Chuỗi ngày tiều tụy não nùng bão giông

Cuộc tình chua xót bi thương

Châu sa kết ngọc nhớ mong ưu phiền

Thảm nhung danh vọng cuồng điên

Than ôi, bạc bẽo vô duyên bẽ bàng

Thuyền tình rẽ sóng trái ngang

Lênh đênh biển khổ dở dang lỡ làng

Hồn theo lớp sóng trào dâng

Mắt sâu thăm thẳm thâm quầng thiên thu

Lòng băng vô cảm sương mù

Trái tim nhầu nát âm u đoạn trường

Lâm ly khúc nhạc nghê thường

Thoát y vũ điệu làn hương toả mờ

Xanh xao ngơ ngác bơ phờ

Nghẹn ngào khao khát dật dờ chìm sâu...!

cảm tác khi đọc thơ Mai Hoài Thu: Khát Vọng

11.12.2012 Lu Hà



Tơ Vương Mãi Hoài

chuyển thể thơ Mai Hoài Thu: Khát Vọng

Anh vẫn nhớ cùng em ly rượu

Đêm bớt sầu chan chưá tình ta

Hồn ơi! Xin cứ tìm nhau

Đừng ai oán nưã mà đau cõi lòng...

Hãy xoa dịu bi thương sầu muộn

Những thăng trầm lận đận tình trường

Phút giây hạnh phúc yêu đương

Đôi ta ôm chặt thiên đường mộng mơ

Mưa tấm tức thấm bao nghiệt ngã

Cuộc tình xa đắng quá chưa phai

Giọt sầu chuỗi ngọc trần ai

Phận em bạc bẽo đêm dài canh thâu

Hồn đừng khóc xót xa khổ não

Trái tim đau trăm ngả cuồng điên

Phải chăng tiền định vô duyên

Kiếp này em chịu triền miên dãi dầu...

Trời lồng lộng trên cao nào biết

Gió trăng kia thảm thiết trào dâng

Mắt đen sâu thẳm thâm quầng

Tâm can nhầu nát lỡ làng dở dang

Hồn thơ lụy như đang dạo bước

Hát cho nhau khúc nhạc nghê thường

Năm canh dào dạt làn hương

Ngọt ngào khao khát tơ vương mãi hoài...

25.11.2011 Lu Hà

Tình Vương Cát Bụi

Ta nhớ em rừng thu gọi lá

Lòng thiết tha mưa gió thương trăng

Mắt buồn thăm thẳm mây giăng

Trùng dương chiếc bách lỡ làng biển khơi...

Em vẫn đó xa xôi cô quạnh

Mỗi đêm về trời lạnh buồn tênh

Cưả hờ lay động bức mành

Nghẹn ngào hơi thở năm canh ngậm sầu...

Rượu chếnh choáng lòng ta chẳng ấm

Khúc nhạc buồn ảm đạm phôi phai

Dập dìu tiếng sáo thiên thai

Hồn thơ lạc lõng canh dài bơ vơ...

Hãy uống hết mịt mù năm tháng

Bốn muà qua lạnh bóng giai nhân

Xa nhau vướng buị phong trần

Khát khao chua xót tấm thân lạc loài...

Thế là hết cuộc đời gió bụi

Bởi yêu đương lỡ núi hẹn sông

Vu qui pháo nổ đoạn đường

Trông chi cánh hạc bi thương phũ phàng...

Ta thầm gọi quê hương một thuở

Hạc trông trăng bóng cuả em tôi

Sầu buông mưa vãi ngang trời

Tà dương khuất núi tả tơi nỗi niềm...

Bao kỷ niệm đầy thêm sâu nặng

Những ân tình duyên dáng khó quên

Hồn còn thổn thức triền miên

Lòng đau nức nở ưu phiền xót xa...

Đừng nghi ngại giọt sầu cay đắng

Lệ vào trong đằng đẵng vì ai

Trái tim rỉ máu phôi phai

Thơ còn ai oán tuyền đài chẳng thôi

Tình đã chết một thời đắm đuối

Mảnh khăn tang nhức nhối lòng ta

Phù du trong cõi ta bà

Bọt bèo tôi nổi cơ cầu khổ đau!

Chú thích: Thơ cảm tác từ thơ xướng hoạ cuả Mai Hoài Thu và Thủy Anh Lam:" Vô Vọng..."

18.6.2012 Lu Hà

Non Sông Bẽ Bàng

chuyển thể thơ Mai Hoài Thu: Vô Vọng...

Rừng thu xao xuyến tên em

Thiết tha mây gió bên thềm gọi trăng

Mắt sâu thăm thẳm mưa giăng

Trùng dương biển vắng dở dang sóng cồn...

Buồn tênh cô quạnh linh hồn

Khép hờ cánh cưả cô đơn cõi lòng

Nghẹn ngào hơi thở nhớ thương

Cuồng say ngao ngán thê lương não nùng...

Nhạc sầu rên rỉ côn trùng

Dập dìu tiếng sáo lạc vùng thiên thai

Thơ còn cung điệu bi ai

Uống đi cho cạn canh dài lệ chan...

Bốn muà biền biệt cố nhân

Xa em rũ áo phong trần tha hương

Khát khao gió bụi quay lưng

Cuộc đời tàn lụi vấn vương chân trời...

Mỏi mòn vô vọng chơi vơi

Hạc kia cô độc lẻ loi mây hồng

Vu quy pháo đỏ rượu nồng

Lòng tôi tan nát non sông bẽ bàng....

18.6.2012 Lu Hà

Viết ngày 7.4.2014 Lu Hà