Bài Thơ Tình Dang Dở

 

 Thơ Mai Hoài Thu

Mai Hoài Thu viết bài thơ này vào ngày 18.4.2003 tại San Jose, khi cô nàng tuổi đời còn rất trẻ. Chắc hẳn là nhớ một anh chàng nào đó còn ở Việt Nam hay chỉ là một một cảm xúc bất chợt, một quá khứ dĩ vãng xa xăm về một mối tình dang dở vì một hoàn cảnh nào đó nào mà phải chia ly và hai người vẫn còn nhớ đến nhau?

Đây là thể thơ tự do, cũng giống như Hữu Loan viết bài Màu Tím Hoa Sim tuyệt hay bằng thể thơ tự do. Theo tôi thơ tự do chỉ nên viết vào những hoàn cảnh cực kỳ đặc biệt như bố chết, mẹ chết, vợ con chết hay những mối tình dở dang quá bi thảm thì viết thơ mới hay. Còn làm thơ vẫn phải theo một nguyên tắc gieo vần, tôn trọng những quy phạm cuả luật bằng trắc thì mới gọi là thơ. Làm thơ tất nhiên phải khổ luyện chứ không thể dễ dãi như mấy thày cai thơ ở ban tuyên huấn trung ương đảng được.

Như tôi đã nói Hữu Loan cả đời chỉ có bài Màu Tím Hoa Sim là cực hay, còn những bài khác chỉ đạt ở mức trung bình, ta có thể cho là không đến nỗi dở.Tại sao lại có hiện tượng kỳ lạ như vậy? Hữu Loan có phải là một thiên tài làm thơ không? Theo tôi Hữu Loan không phải là một thiên tài. Nếu ai đó vì quá hâm mộ Hữu Loan với bài Màu Tím Hoa Sim thì đừng có giận tôi nhé. Nhưng Tản Đà, Hồ Dzech, Nguyễn Bính, Hàn Mạc Tử thì tôi cho là thiên tài. Hữu Loan chỉ có một người thích làm thơ và có người vợ chết đuối trên sông, tình cảm quá thương tâm vì mới cưới nhau chưa đầy một tháng thì nàng đã vĩnh biệt cuộc đời khi búi tóc chưa đầy nắm tay, khi hai người anh ở chiến trường Đông Bắc nhận tin em gái chết trước tin em đi lấy chồng.... Với một hoàn cảnh bi thương, cực điểm như vậy đã ám ảnh Hữu Loan suốt cả một chặng đường hành quân và chàng cứ thui thủi khóc một mình mà viết ra từng đoạn, từng đoạn.... Chứng tỏ nước mắt và sự đau khổ đã đưa linh hồn Hữu Loan siêu thăng đến cực điểm và Hữu Loan may mắn lạc vào cảnh giới cuả thơ bằng thơ bằng thứ ngôn ngữ rất bình dân nhà quê; nhưng cũng đủ làm tan nát trái tim người đọc.

Thiên tài làm thơ thì không bao giờ viết như vậy, thường là xuất khẩu thành thơ, ứng biến lanh lợi nhanh như chảo chớp không chỉ thơ mà cả việc đời phản ứng cũng nhanh. Chứ ai đó đừng cho nhà thơ là lờ đờ, lúc nào cũng mơ mơ màng màng ở trên cung trăng đâu. Tất nhiên cũng có người luôn mơ màng nhưng không phải là nhà thơ.

" Em viết cho anh

bài thơ tình viễn xứ,

Chiều vào xuân

Em cứ ngỡ muà Đông."

Đúng vậy cô nàng thi sĩ trẻ này ở San Jose thì là viễn xứ rồi. Chắc là mới định cư đây? Cuộc sống mới chỉ bắt đầu với hoàn cảnh mới, môi trường mới thì nàng đã nhớ chàng đến nẫu ruột, nẫu gan mất đi cả cảm giác về thời gian. Chiều vào xuân em cứ ngỡ muà Đông, muà xuân ấm áp cho thiên hạ nhưng lòng nàng lại lạnh lẽo băng giá vô cùng. Cũng có thể San Jose lúc này vẫn có tuyết rơi, mưa ngâu, gió muà ...Dù sao chăng nưã thì nàng cũng vì nỗi nhớ mà mất đi cảm giác về không gian và thời gian. Không thèm xem lịch, nhìn đồng hồ... Tâm hồn nàng chao đảo xao động về một nỗi sầu mênh mang. Tất nhiên nàng không khóc nức nở như Hữu Loan, vì chàng vẫn còn sống, hay chàng ra đi về thế giới bên kia từ lâu rồi? Nên suốt cả bài thơ lúc thì là một nỗi buồn man mát không oán trách giận hờn, lúc thì sùi sụt, xót xa...

Tâm trạng cuả Mai Hoài Thu nhớ nhung quê hương và người tình ở Việt Nam tôi đã ghi nhận lại bằng bài thơ hoạ lại ( Nỗi Lòng Thiếu Phụ). Xin trích ra đây hai đoạn:

"...Nếu phải kiếp này chẳng được nhau

Nợ tình sương đọng lệ ngàn thu

Trăng treo đầu ngõ buồn không tỏ

Thiếu phụ năm canh khóc tủi sầu

Cũng bởi sinh ra chẳng gặp thời

Quê hương rời bỏ lệ từng rơi!

Tha hương đất khách tìm nơi chốn

Ngọn sóng bạc đầu dạt biển khơi…."

Và đây chúng ta hãy nghe tiếp lòng nàng còn thổn thức những gì?

" Cơn gió rít

Thổi vào tim lạnh buốt,

Giọt nắng hồng

Rớt nhẹ xuống hồn đau..."

Chắc thời tiết lúc này, như Thu đã nói là mới vào Xuân; nhưng muà Đông vẫn chưa chết hẳn, muà đông vẫn còn thoi thóp, giãy chết với những cơn gió rít thổi xoáy vào trái tim Thu. Nó đau và buốt lắm chứ như trăm ngàn mũi kim châm đâm vào trái tim run rẩy cuả nàng vào những năm tháng đầu ở nơi đất khách quê người. Không những thế lại còn những giọt nắng hồng hiếm hoi cuả cuối muà Đông đầu muà Xuân không được Thu ngưả mặt lên trời hân hoan đón nhận, mà nàng lại hững hờ để cho rớt nhẹ xuống linh hồn bơ vơ thơ thẩn cuả mình..

" Đêm xuân qua

trở giấc đón anh về

Ôm gối mộng tìm về nỗi nhớ."

Trong giấc mộng nàng đã tìm gặp lại người thương, trở giấc đón anh về? Đọc đến đây ta bàng hoàng tự hỏi: Người yêu cuả nàng còn sống hay đã lià bỏ trần gian từ lâu rồi? Tại sao lại có một mối tình dang dở tuyệt vọng bi ai như vậy? Phải chăng chàng là một hồn ma chập chờn trong giấc ngủ cuả nàng...? Và cứ ngày qua tháng lại nàng chỉ còn chờ màn đêm buông phủ để tìm gặp lại chàng " Bao giấc mơ, em vẫn trông chờ..."

" Uống mật ngọt

hương men tình say đắm

Chợt bàng hoàng

Tỉnh giấc với thương đau!"

Một tình yêu say đắm bằng trí tưởng tượng cuả hồn thơ đã đạt đến cảnh giới cuả sự siêu thăng. Khi tỉnh dậy thì hụt hẫng bàng hoàng ngơ ngác với thương đau.Tâm trạng sầu khổ bi ai này cuả Mai Hoài Thu cững được tôi ghi nhận bằng bài thơ tôi hoạ lại (Nụ Hoa Đầu Đời). Xin trích dẫn lại mấy đoạn:

"

...Buồn lạnh lẽo trời cao mây cuốn

Lững lờ trôi vương vấn bao la

Bỗng thèm hơi thở thiết tha

Sông hà lạnh ngắt ta bà khổ đau

Con tim nấc âu sầu thứ lữ

Rặng núi xưa khuất nẻo sương mờ…

Nhìn theo chỉ thấy mịt mù

Quê hương mưa gió thuận hoà bình an ?

Mộng hoang tưởng sóng yên biển lặng

Hận trùng dương cay đắng trời ơi !

Con thuyền vượt biển xa khơi…

Hồn về tìm lại một thời yêu thương

Thơm ngát mãi tình nồng say đắm

Mịn màng làn,da thắm anh yêu

Giật mình tỉnh mộng bơ vơ

Đầm đià gối lả bơ phờ xa xôi

Còn đâu nưã nụ cười thuở đó

Giưã đêm trăng rỏ lệ tình sầu

Nụ hôn đọng giọt sương thu

Lối mòn sỏi đá chân cầu nỉ non..."

Chúng ta hãy để tâm hồn mình nhập cảm cùng Thu vào giấc mộng tình trường để thấy tâm hồn Thu xao xác biết chừng nào?

" Tim rạn vỡ

nát tan từng mảnh vụn

Giọt lệ tình ướt nhuộm cả màn đêm."

Đọc đến đây chúng ta tự hỏi: Tại sao nói về tình yêu, đau thương mất mát, tổn thất, buồn bực, căm giận ...những trạng thái tình cảm thì loài người chúng ta cứ mang trái tim ra mà than vãn trách móc nhỉ ?

Trái tim làm nhiệm vụ cuả cái bơm cứ co bóp mãi để đẩy máu đi nuôi từng tế bào, sau một vòng tuần hoàn máu lại trở về tim. Người khoẻ mạnh hồn nhiên thì tim đập bình thường. Khi hai cơ thể đàn ông đàn bà ép sát lại gần nhau thì trái tim đập thình thịch với nỗi niềm rung cảm sung sướng ngây ngất. Khi đứng trước quân thù, hay căm giận ai hừng hực thì trái tim cũng đập mạnh nhưng không phải ngây ngất nưã mà tim đang sôi sục như cái nồi áp xuất muốn nổ tung muốn phát điên, phát khùng lên đây...Chức phận cuả tim quả thật thiêng liêng cao quý trân trọng vô cùng và ta đừng nên để nó sôi sục căm hờn mãi như kiểu căm thù giai cấp cuả người cộng sản chỉ có hại cho tim, cho tâm hồn và chỉ tổ giảm thọ mà thôi.Tim quả thực hơn hẳn cái dạ dầy chưá mùi vị khó chịu, hay gan mật toàn vị đắng. Có khi tim còn hơn cả bộ óc nếu toàn là những mưu mô xảo trá lường gạt mà thôi. Để xứng đáng với trái tim loài người chúng ta cần có một bộ óc hoàn hảo, biết yêu chiều và bảo vệ trái tim, biết làm thơ, viết văn, viết nhạc, hội hoạ hay những sáng tạo có ích cho đời như khoa học kỹ thuật chẳng hạn. chứ đừng có ba ba ruà mê hoặc mãi về một thứ chủ nghiã vớ vẩn ma quái ở tận đâu đâu...

Trái tim trân trọng như vậy, chỉ vì đau khổ nhớ nhung mà nàng cảm thấy như rạn vỡ nát tan từng mảnh vụn, giọt lệ thương cảm vì trái tim tan nát ướt nhuộm cả màn đêm thì thật thê thảm biết chừng nào...?

" Thân run rẩy

sức hao mòn chống chọi...

Em viết cho anh

bài thơ tình cách biệt

Chốn quê người

buồn vời vợi nhớ thương."

Một cảm giác thân run rẩy, trong khi chỉ có một mình thôi chẳng có ai đe doạ về sự sống chết cuả mình cả. Rồi nưã là sức đã hao mòn chống chọi...Tấm thân bồ liễu cuả nàng phải chịu đựng quá mức căng thẳng, mất mát, Stress mà còn phải chống chọi với bao nhiêu thứ bà rằn để mà tồn tại. Chống chọi với đau thương, thời tiết và cả những với thế giới xung quanh nưã, ai là bạn ai là thù, ai thương mình, ai vô lý ghét bỏ mình...? Một cảm giác cô đơn chống trải bao la choáng ngợp tâm hồn nàng: Em viết cho anh bài thơ tình cách biệt, chốn quê người vời vợi nhớ thương. Bài thơ tình này gửi cho ai đọc đây? Cho người ở thế giới bên kia. ở cõi âm hay bài thơ này cho chính nàng và cho chúng ta đọc đây...?

" Em vẫn lang thang

chân bước độc hành

Mòn mỏi tìm anh

trông chờ ngày tháng..."

Đọc đến đây với một tâm hồn mẫn cảm thì ai mà chả rơi nước mắt? Nàng vẫn lang thang trong chốn bụi hồng trần mòn mỏi tìm chàng...? Nếu chàng ở thế giới bên kia thì bao giờ Thu mới tìm lại được chàng? Hay Thu hy vọng sẽ có một người giống chàng yêu thương Thu như một mối tình đầu? Thật là bi lụy vô cùng!

"Em kiệt sức

chân không còn đứng vững

Em mỏi mệt bơi

Bơi ngược dòng đời."

Nàng đã kiệt sức ngụp lặn trong thuyền tình bể ái, trôi nổi trong cõi luân hồi và nàng muốn bơi ngược dòng đời, bơi ngược thời gian để về với cái thời trẻ trung tóc kết đuôi sam, búi chưa tròn bó. Tâm trạng này cuả Mai Hoài Thu cũng được tôi ghi nhận lại qua bài thơ hoạ lại ( Hồn Về ). Xin trích mấy câu để chúng ta cùng tham khảo nghien cứu về tâm lý con gái hay giới phu nữ nói chung:

"...Âm dương đôi ngả sương bay

Bờ môi khoé mắt những ngày xôn xao

Lang thang hồn ở chốn nao

Mang theo sầu tủi nghẹn ngào bóng tên

Não nùng gió gọi từng đêm

Lòng còn thổn thức ưu phiền quanh năm..."

" Em cố bơi

bơi theo dòng nước ngược

có lẽ nào

Anh lại buông xuôi?

Bài thơ đã mô tả rất rõ, biết rằng bợi ngược lại thời gian để sống với nhũng kỷ niệm dĩ vãng. Nhưng anh là người em yêu, em thương, em nhớ và anh cũng chẳng giúp gì được cho em. Bản thân anh lúc này có thể chỉ là một âm hồn yếu ớt không biết phiêu bạt ngả nào, có biết tìm về trần gian để mà đẫu thai không? Tôi nghĩ rất có thể Thu đã viết bài thơ này cho một người đã ra đi vĩnh viễn từ thế giới bên kia...? Nên nàng mới hỏi: có lẽ nào anh lại buông xuôi?

" Em viết cho anh

bài thơ tình dang dở

Nưả cuộc đời vương vấn xót xa...

Nưả đời sau

Muộn màng nhung nhớ,

Cả cuộc đời,

ôm nỗi nhớ thươn..."

Bài thơ này đọc lên rất thương cảm, tôi không thấy sự giận hờn trách móc với người mình yêu, mà chỉ thấy Thu than vãn nhớ nhung, xót xa, sầu cảm mà thôi. Rất có thể viết cho một người tình đã khuất bóng tà dương...?

31.1.2011 Lu Hà