Tự Khúc Xuân - Hạt Giống Hồng Hoang
Thơ Diêu Linh & Lu Hà
Ta gieo xuống mảnh đất em gầy hoang
Nhành lộc nõn chiết từ tim bé bỏng
Em còn đứng trên đồi cao gió lộng?
Đợi ta cùng dạo khúc gọi mùa sang
Giọt nắng nào rớt môi em hồng ngoan
Ta mơ mình được ướm tình lên đó
Bao mùa qua lòng em còn khép ngõ
Ta xin vào gõ cửa rước tình qua
Đồi còn xanh, và em, còn hát ca?
Ta ôm đàn vỗ vang lời hoa lá
Hồn âm ba tiếng em cười trong quá
Chim muông về quần tụ khúc xuân tươi
Cụm mây hồng giăng góc trời thảnh thơi
Em xòe tay hứng tơ cài tóc rối
Ta nghe hồn reo vui như mở hội
Lược xuân tình xin chải tóc cho em
Ta ước mong trang cổ tích dài thêm
Cho ta kể về giấc mơ hoàng tử
Đánh thức em bằng nụ hôn tình tứ
Khúc xuân nồng so phiếm tặng riêng em.
Diêu Linh
Hạt Giống Hồng Hoang
Chuyển thể thơ Diêu Linh: Tự Khúc Xuân
Anh gieo một hạt hồng hoang
Vào lòng mảnh đất tình thương thuở nào
Em còn đứng ở đồi cao
Kiêu sa gió thổi bốn muà đợi ai...?
Giọt nào nắng thấm bờ môi
Run run tê dại mãi hoài em ơi!
Muà nào gió gọi mưa rơi?
Cho anh gõ cưả trọn đời thủy chung...
Hững hờ giọt nước xuôi dòng
Tình anh thấm đẫm má hồng phôi phai
Dửng dưng em vẫn hát cười
Bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về...
Mây hồng muôn nẻo sơn khê
Biết đâu mà đợi mải mê anh chờ
Hỏi trời Nguyệt Lão se tơ
Thuyền tình ai hẹn bến đò sang ngang
Ngậm ngùi gịọt nước sông Hương
Điệu hò mái đẩy bến sông nhỡ nhàng
Ôi thôi em đã lấy chồng
Thương cho hạt giống hồng hoang buổi đầu...!
30.1.2011 Lu Hà
Tôi viết lời bình này để tặng Diêu Linh và các bạn. Thực ra
là tâm sự về thơ với Diêu Linh thì đúng hơn là bình thơ. Nguồn gốc bài thơ này
tôi tự chuyển thể từ bài thơ (Tự Khúc Xuân) cuả Diêu Linh
Diêu Linh viết theo thể thơ 8 chữ chia thành 5 cung đoạn,
gieo vần lưng cứ hai hai câu ở giưã thì chữ cuối cùng đều vần trắc. Cách làm
thơ này theo lối sáng tạo cuả các nhà thơ thời tiền chiến 1932- 1945. Bài thơ
cuả Diêu Linh là theo tâm trạng cuả cô đã được Ns Nguyễn Minh Châu phổ nhạc và
ca sĩ Kyra hát. Còn tôi chuyển thể sang thơ lục bát là tâm trạng và trí tưởng
tượng cuả tôi. Kể ra tôi nên bình từng câu, từng chữ cuả Diêu Linh mới phải.
Nhưng vì tâm hồn cuả Diêu Linh và cuả tôi đã hoà nhập cùng nhau theo ý nhạc lời
thơ. Vậy tôi chỉ xin phép Diêu Linh tự gõ dăm ba chữ tự bình bài thơ chuyển thể
cuả mình liệu có được không? Nếu ai có đọc đừng cho là con mèo nó khoe cái đuôi
nhé, đừng bảo: hắn chuyển thơ cuả người ta rồi hắn tự bình thơ cuả hắn luôn. Ở
đời chưa có ai làm như hắn cả. Hắn là một gã thi sĩ quái đản chẳng giống ai cả.
Từ xưa đến nay người làm thơ đã có giới bình thơ chuyên nghiệp bình rồi, khen
chê là việc cuả thiên hạ. Như ông Hoài Thanh chẳng hạn không làm được thơ, viết
thư tình như đấm vào tai nhưng bình thơ thì nghe nói thời cộng sản họ cho là cự
phách, tuyệt bút lắm.
" Anh gieo hạt giống hồng hoang
Vào lòng mảnh đất hồng hoang thuở nào "
Diêu Linh làm bài "Tự Khúc Xuân" và tôi chuyển thể
thành thơ lục bát theo tâm trạng cuả tôi là một người đàn ông, một người con
trai trước cảnh ngộ người yêu đi lấy chồng. Mối tình mà chàng ấp ủ chờ đợi mong
mỏi hồi hộp từ thuở ban đầu trong trắng giưã người con trai và người con gái chỉ còn là một hạt hồng hoang.
Nghiã là hạt giống tình yêu có gieo nhưng không có cây, có lá, có quả ngọt mà
chỉ có mầm non ấp ủ rồi lại bị sóng gió phũ phàng cuả cuộc đời sông nước trôi
cuốn phăng đi mà thôi. Vậy có khác chi một tình yêu dã tràng xe cát biển đông,
hay giống như sự khổ hạnh cuả một anh chàng cù lần: " Công anh bắp tép
nuôi cò, cò ăn cò lớn cò dò lên cây..."
Cuối cuối anh chàng chỉ còn trơ mắt ra mà thở than khi nghe
tin cô em đi lấy chồng, giống như con cò mà anh yêu dấu nưng niu vụt bay đi mất...
?
Với hai câu đầu Lu Hà đã cho ta thấy, một nỗi niềm u uất,
thương cảm nhớ nhung cho một mối tình tuyệt vọng thuộc về dĩ vãng xa xăm. Chắc
hẳn từ thuở thiếu niên anh đã thầm yêu trộm nhớ một người con gái nào đó. Anh
đã gieo một hạt giống tình yêu vào lòng cô gái nào đó một cách âm thầm kín
đáo... Than ôi! hạt giống này chỉ có thể là cái mầm non yêu ớt rồi lại bị mưa nắng
phũ phàng theo quy luật cuả tự nhiên huỷ diệt đi và sẽ không bao giờ trở thành
cái cây để ra hoa kết quả được. Vì vậy anh đã gọi hạt giống tình yêu đó là hạt
" hồng hoang" cũng chẳng ngoa
Như chúng ta đã biết: Xuân sinh, Hạ trưởng, Thu liễm, Đông
tàn là theo cái ý sinh trưởng hoá dục cuả trời vậy. Đố ai mà dám cãi lại? Theo
như Khổng Tử, ông tin vào mệnh trời và tự nhủ rằng:
Ngô thập hữu ngũ chí ư học - Ta mười lăm tuổi để chí mà học,
tình yêu nam nữ mới chỉ là manh nha như cái mầm non mà thôi
Tam thập nhị lập - Ba mươi tuổi chí lập đã vững vàng, có thể
gọi là người trưởng thành, lúc này nên lấy vợ sinh con đẻ cái lắm chứ, nếu để
muộn đi thì cha già con cọc
Tứ thập nhi bất hoặc - Bốn mươi tuổi không còn ngờ vực gì
nưã, mình đã từng trải rồi, đã từng nếm mùi đau thương, khổ aỉ ở cõi trần ai
Ngũ thập nhi tri thiên mệnh - Năm mươi tuổi biết được mệnh trời,
có thể nói là văn chương thơ phú, cổ kim, học thuật Đông Tây đều thông đạt cả.
Lục thập nhi nhĩ thuận - Sáu mươi tuổi tai nghe thuận với lẽ
trời. Sai đúng, thiện giả đều biết rõ . Biết nghe điều hay biết chê điều dở. Những
bàn môn chủ thuyết tà đạo cũng không thể lường
gạt bịp nổi được ta
Thất thập nhi tòng tâm sở dục bất du củ- Bảy mươi, theo lòng
mong muốn mà không ra ngoài đạo lý làm người...
Như tôi đây, nay đã được gọi là ngũ thập nhi tri thiên mệnh
là hợp với cái tuổi cuả tôi. Tôi chấp nhận mệnh trời và hôm nay viết bài bình
cho một bài tho chuyển thể thơ cuả nàng Diêu Linh để liên tưởng về một mối tình
từ thuở ngày xưả ngày xưa...
Xin được trích dẫn vài đoạn trong bài thơ ( Duyên Phận)
"...Tôi nhớ miên man đến một người
Thương người em gái ở xa xôi
Em tôi hồi đó hồn nhiên lắm
Áo trắng em chưa vướng bụi đời
Thuở ấy ngày xưa lâu quá rồi
Khi em vưà mới khóc ra đời
Hân hoan cầu chúc hai thân phụ
Hưá hẹn em về làm vợ tôi
Tôi vẫn không quên những lối mòn
Chân đê xuống dốc đến nhà em
Bước chân nao nức muì hương thắm
Mong quả thơm tho trái chín tròn
Em tôi càng lớn lại càng xinh
Tôi vẫn thường hay nghĩ một mình
Huynh muội thân nhau từ tấm bé
Làm sao giữ mãi được ân tình?...."
Lu Hà
Nhưng người con gái đáp lại tấm lòng chàng thiếu niên đó như
thế nào:
" Em còn đứng ở đồi cao
Kiêu sa gió thổi bốn muà đợi ai..?"
Thì ra nàng không cảm nhận được tình yêu cuả chàng mà nàng lại
coi tôi như một người anh trong nhà thế mới khổ cho cái thân tôi chứ?
"...Em tôi càng lớn lại càng xinh
Tôi vẫn thường hay nghĩ một mình
Huynh muội thân nhau từ tấm bé
Làm sao giữ mãi được ân tình?....
Em lại ngây thơ khoe với tôi
Rằng em quen biết một chàng trai
Dây mơ rễ má từ đâu đấy
Ngao ngán lòng tôi hương khói bay..."
Lu Hà
Mối tình từ thuở thiếu thời và bài thơ hôm nay vô tình được đọc
cuả một cô gái là cả một chặng đường dài cuả cõi nhân sinh. Thật là buồn vô cùng
chàng cứ chờ đợi khắc khoải nhưng cái duyên nó vẫn mãi mãi chẳng đến với chàng.
Hay là bụt chuà nhà không thiêng? Người con gái thì tự khoá trái tim mình, làm
cho chàng trai trẻ không biết đâu là cánh cưả cuả thiên thần mà gõ..
"..Giọt nào nắng thấm bờ môi
Run run tê dại mãi hoài em ơi!
Muà nào gió gọi mưa rơi?
Cho anh gõ cưả trọn đời thủy chung..."
Ta hãy lắng nghe xem Lu Hà kể lể nguồn cơn qua bài thơ chuyển
thể lại cuả Diêu Linh:"
"Hững hờ giọt nước xuôi dòng
Tình anh thấm đẫm má hồng phôi phai
Dửng dưng em vẫn hát cười
Bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về..."
Giưã tình huynh muội và tình yêu là một làn gianh không thể
nào vượt nổi qua. Mặc dù khi còn sinh thời cha đẻ cuả nàng đã có ý chấm Lu Hà
là con rể tương lai cuả cụ. Nhưng than ôi, em như giọt nưóc xuôi dòng tình anh
thẫm đẫm để rỗi má hồng phôi phai. Sau khi chàng đã là một người đàng hoàng trưởng
thành thì nàng đã mới còn là một cô gái xoã tóc ngang vai, búi chưa tròn bó.
Nàng chờ đợi ở một người con trai khác cho nên mới có cảnh: Dửng dưng em vẫn
hát cười, bướm hoa dìu dặt vui tươi xuân về...
Trong bài thơ "Lầm Lẫn " tôi đã mô tả rõ về tâm trạng
này. Xin được trích dẫn mấy câu:
"
Ai biết đời tôi có tủi sầu
Trách người thục nữ hiểu chưa ra
Trời cao chẳng được như tâm nguyện
Trăng khuyết mây tàn ai biết đâu ?...
Ai nhớ bên ai một buổi chiều
Ven đê bày tỏ với trăng sao
Về nhà lại kể ngay cho mẹ
Cho vết thương lòng những xót xa...
Từ đó trở đi tôi lặng câm
Để người thiên hạ khéo tay hơn
Mong sao duyên phận như thiên ý
Tôi chúc cho em được vẹn tròn..."
Lu Hà
Chắc hẳn người cha ở dưới suối vàng sẽ buồn lắm. Tâm nguyện
cuả người khi còn ở cõi trần gian sẽ không bao giờ theo ý muốn cuả lòng người.
Người tính sao bằng trời tính:
"
Người ở bên sông dưới cửu tuyền
Đinh ninh thác gửi tấm lòng son
Nào ngờ duyên phận nơi trần thế
Hoa bước lên thuyền dạ héo hon
Kẻ muốn được yêu lại chẳng yêu
Lạnh lùng như thể áng mây thu
Hững hờ cho đến già năm tháng
Rồi lại tìm nhau đoá mộng đầu...
Tôi biết làm sao được hở trời
Cái thời ân ái lỡ buồn trôi
Hương hoa gửi gắm cho người khác
Tôi phải ra đi luống ngậm ngùi..."
Lu Hà
Rồi một ngày nào đó, chàng phải vỡ mộng ra đi và không bao giờ
quay trở lại nưã, chàng đi xa biền biệt, đi sang bên kia nưả vòng trái đất.
"Mây hồng muôn nẻo sơn khê
Biết đâu mà đợi mải mê anh chờ
Hỏi trời Nguyệt Lão se tơ
Thuyền tình ai hẹn bến đò sang ngang..."
Lu Hà tin vào thiên mệnh nên anh đã tự trách trời:
" Trách bởi thiên đình lạc sổ duyên
Trần gian bạc bẽo kiếp hồng nhan
Anh đi đón gió tình thiên hạ
Em ở lại nhà phận phần son..."
Kết thúc bài thơ lục bát là một tiếng thở dài não nuột cuả một
tâm hồn đa cảm sầu tư:
"Ôi thôi em đã lấy chồng
Thương cho hạt giống hồng hoang buổi đầu...!"
31.1.2011 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét